اگر عنوان ارزهای دیجیتال برای شما آشنا باشد، احتمالا مفاهیمی مانند کیف پول، کلید خصوصی و عمومی، بلاک چین، بیت کوین و … نیز به گوشتان خورده است. این مفاهیم درست مانند زنجیر به یک دیگر وصل هستند و نمی توان هیچ کدام یک از آن ها به صورت مستقل و بدون در نظر گرفتن سایر مفاهیم توضیح داد. کلید خصوصی و عمومی مفهومی است که بیشتر به کیف پول و یک مفهوم مهم در علم کدینگ مرتبط است.
در ساده ترین شکل ممکن، کلید خصوصی و عمومی چیزی شبیه به رمز اول یا دوم کارت های بانکی و شماره حساب شماست. پس برای درک این مفهوم بهتر است از مثال یک حساب عادی در بانک استفاده کنیم.
زمانی که شما به عنوان صاحب سرمایه اقدام به باز کردن یک حساب پولی در بانک می کنید، چند اطلاعات مهم به شما داده می شود. یک مورد از این اطلاعات مربوط به شماره حساب شماست. این شماره حساب حکم همان آدرس حساب شما را دارد. از این رو زمانی که کسی می خواهد به حساب شما پول واریز کند باید این آدرس را داشته باشد. شماره حساب در دسته اطلاعات عمومی قرار دارد. کمتر دیده شده است که یک دزد بتواند بر اساس شماره حساب کسی، از حساب او دزدی کند. از این رو این شماره حساب یا شماره کارت بدون در نظر گرفتن هیچ تراز امنیتی روی کارت ها نوشته شده است. زمانی که نیاز به انتقال پول به حساب شما وجود داشته باشد، این شماره حساب یا شماره کارت نقش آدرس مقصد را بازی می کند و زمانی که حساب شما به عنوان یک مبدا عمل می کند و از آن به حساب دیگری سرمایه منتقل می شود، در سیستم های اطلاعاتی و بانکی شماره حساب و شماره کارت شما ذخیره می شود.
اما رمز دسترسی به کارت و اطلاعات درون آن که به رمز اول یا رمز دوم شهرت دارد در دسته اطلاعات خصوصی است و کسی به جز صاحب حساب نباید به آن دسترسی داشته باشد. پس بر اساس این مثال غالب ما در طول زندگی با کلید خصوصی و عمومی در سیستم بانکی آشنایی داریم.
کلید خصوصی و عمومی در ارزهای دیجیتال
مفهوم کلی کلید خصوصی و عمومی کیف های پول در ارز دیجیتال چیزی شبیه به همان مثالی است که در بالا زدیم. کیف پول شما دارای دو کلید است.
کلید عمومی حکم همان شماره حساب یا شماره کارت دارد. بر اساس این کلید دیگران می توانند به کیف پول شما ارز دیجیتال منتقل کنند یا شما بر اساس این کلید عمومی می توانید به عنوان مبدا ارز دیجیتال به دیگران منتقل کنید.
کلید خصوصی نیز درست مانند همان رمز اول یا دوم عمل می کند. این کلید تنها برای صاحب کیف پول است و نباید کسی به آن دسترسی داشته باشد. در کلام ساده تر هر کسی که بتواند به این کلید دسترسی داشته باشد عملا می تواند تمام اطلاعات کیف پول را در اختیار داشته باشد و دستور انتقال ارزهای دیجیتال را صادر کند.
یکی از مشکلاتی که امروز گریبان دنیای بلاک چین و ارزهای دیجیتال را گرفته، همین موضوع است. در واقع کیف پول ها بیشتر بر اساس سیستم سنتی یا همان سیستم متمرکز اینترنت فعالیت می کنند و اطلاعات در یک نقطه جمع می شود. این موضوع باعث می شود که عملا امکان هک یا نفوذ به این سیستم ها وجود داشته باشد. بنابراین یک هکر به جای این که بخواهد یا بتواند سیستم بلاک چین را برای دستکاری در یک انتقال رمز ارز هک کند، با دستکاری سیستم های متمرکز کیف پول، می تواند به عنوان صاحب سرمایه این کار را انجام دهد. البته هک کردن تنها راه دسترسی نیست. عده ای نیز با ایجاد کیف پول های تقلبی سعی می کنند این رمز را از کاربران بگیرند و به سادگی به تمامی دارایی های آن ها دسترسی داشته باشند.
نکته مهمی که باید توجه داشته باشید این است که خود کلید خصوصی و عمومی مشکلی ندارد و اتفاقا بسیار هم قوی عمل می کند. این سیستم های کیف پول یا عدم توجه کاربران است که باعث می شود که این کلید خصوصی و عمومی در اختیار هکر ها قرار بگیرد.
کلید خصوصی و عمومی چگونه عمل می کند؟
اما بیایید کمی دقیق تر در مورد کلید خصوصی و عمومی صحبت کنیم و بدانیم که این مفاهیم چگونه کار می کند.
ایده اصلی استفاده شده در کلید خصوصی و عمومی، پازل است. در واقع کلید خصوصی و عمومی شبیه به یک بازی پازل طراحی شده است. زمانی اطلاعات نمایش داده می شود که کلید عمومی و خصوصی به یکدیگر چفت شوند. بنابراین فردی با داشتن کلید عمومی عملا نمی تواند کاری از پیش ببرد. زیرا جز دوم این کلید را در اختیار ندارد.
بگذارید از ابتدا روند کلید خصوصی و عمومی را با یک دیگر نگاه کنیم. زمانی که شما می خواهید ارزی را از کیف پول خود به کیف پول دیگری انتقال دهید، این اطلاعات بر اساس کلید عمومی مقصد کد می شوند. یعنی قطعه اول پازل بر اساس کلید عمومی مقصد رمز نگاری می شود. در این رمزنگاری کلید عمومی شما، نوع انتقال، تعداد ارز و … مشخص شده است.
بنابراین هر کسی می تواند با داشتن کلید عمومی مقصد اطلاعات کلی کد شده در این انتقال را مشاهده کند. همان کاری که ماینر ها انجام می دهند. ماینر ها بر اساس تعداد ارزی که از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل می شوند می توانند تصمیم بگیرند که سراغ کدام انتقال بروند.
زمانی که این انتقال پس از دریافت چند بار تایید به مقصد برسد، فرد دریافت کننده با کلید خصوصی خود به عنوان نیمه دوم این پازل می تواند اطلاعات اصلی یعنی همان رمز ارزها را دریافت کند.
نکته مهمی که نباید در این بین آن را فراموش کنید این است که خود رمز ارزها چیزی جز یک کد نیست. بنابراین برای رسیدن به یک کد شما باید دو کد دیگر (کلید خصوصی و عمومی ) را کنار یک دیگر بگذارید تا به اطلاعات آن برسید. توجه داشته باشید که بدون داشتن کلید خصوصی هیچ کس نمی تواند این اطلاعات را بازیابی کند. تنها و تنها کلید خصوصی است که قادر است در کنار یک کلید عمومی قرار بگیرد و اطلاعات شما را باز کند.
