شنایی جذاب برای طرفداران ریسک در استخر نقدینگی

آیا اهل ریسک هستید؟ به استخر نقدینگی خوش آمدید! برای درک بهتر ماهیت استخر نقدینگی باید در همین جا توقف کنید و از چند مفهوم دیگر مطلع شوید تا بتوانید به درک بهتری از ماهیت استخر نقدینگی در دنیای ارز دیجیتال برسید. 

اول به سراغ امور مالی غیر متمرکز یا به طور خلاصه «دیفای» می رویم. دیفای، در تلاش برای حذف بانک ها، موسسات و سازمان های متمرکز است. اکثرا، دیفای را یک پروژه می دانند اما باید بسیار وسیع تر به آن نگاه کرد؛ دیفای یک چارچوب برای بسیاری از پروژه های مختلف است که در حال ارائه خدمات غیر متمرکز در حوزه مالی هستند. در این پروژه ها، خدمات مالی مانند دریافت وام و معامله های مختلف با عدم ِتحت سیطره بودن توسط بانک ها و مراکز متمرکز انجام می شود. این جریان بسیار آرمانی به نظر می رسد اما تحقق آن ناممکن نیست!

بعد از اینکه پروژه ی دیفای پا گرفت و توسعه پیدا کرد و اکسچنج های غیر متمرکز روی کار آمدند، این فقط ارز های دیجیتال نبودند که خودنمایی می کردند، بلکه نوآوری های تازه و نو مانند استخر نقدینگی هم جای پای خود را در این میان گشودند. صرافی ها در حوزه‌ی ارز دیجیتال دو نوع مختلف دارند؛ متمرکز و غیر متمرکز. صرافی های متمرکز عملکرد Peer to Peer دارند. این نوع صرافی ها به عنوان واسطه هایی بین فروشنده و خریدار عمل می کنند. در این نوع صرافی ها سفارش ثبت شده و بعد از اتمام معامله تسویه انجام می شود. در صرافی های غیر متمرکز جریان کار بر عهده ی استخر نقدینگی است.

استخر نقدینگی چیست و چطور صرافی های غیر متمرکز را شکل داده است؟

مانند بسیاری از فناوری های مربوط به این حوزه استخر نقدینگی نیز ماهیت مجازی دارد. در این استخر ها سرمایه لازم که برای معامله در صرافی های غیر متمرکز مورد استفاده قرار می گیرد، وجود دارد. اگر از نمای نزدیک تر به استخر نقدینگی نگاه کنید، متوجه خواهید شد که در آن وجه های مختلف طبق یک قرارداد هوشمند مسدود شده اند. ارائه خدمات به واسطه ی این وجوه، به کاربران کمک می کند تا دریافت وام، ترید غیر متمرکز و .. را انجام دهند. شکل گیری بازار در استخر نقدینگی بدین شکل است که کاربر ها برابری دو توکن را در این استخر ها مد نظر قرار می دهند. این کار باعث شکل گیری یک سیستم مشابه بازار می شود.

ساز و کار این استخر ها بسیار جالب توجه است. با توجه به اینکه کارمزدی در صرافی های غیر متمرکز از کاربران کسر نمی شود، بلکه در مقابل هر تراکنشی که در آنها انجام می شود، به کاربران سودی مشابه یک کارمزد داده می شود؛ همین جریان و روند پویا آنها را به فعالیت در این استخر ها ترغیب می کند. این استخر ها باعث شکل گیری بسیاری از صرافی های غیر متمرکز شده اند که یکی از معروف ترین آنها یونی سواپ است. چرا این استخر ها اقدام به ارائه کارمزد به کاربران می کنند؟ به این خاطر که آنها نقدینگی خود را در این بستر قرار داده اند، بنابراین باید سودی هم در این جریان نصیبشان شود! در غیر این صورت، هیچ کاربری برای ترید و معامله به سراغ صرافی های غیر متمرکز نخواهد آمد.

استخر نقدینگی چطور توجه عام را به خود جلب کرد؟

توجه به استخر نقدینگی مانند بسیاری دیگر از پروژه های موجود در جهان که در ابتدا توجه کمترین کاربران و معامله گران را به خود اختصاص می دهند و بعد، ناگهان توجه و استقبال از آنها افزایش پیدا می کند، با چنین روندی رو به رو شد. اولین بار پروتکل Bancor سعی کرد تا با استفاده از این فناوری توجه عمده‌ی کاربران را به سمت خود جلب کند، اما چندان موفق عمل نکرد. 

پس از آن صرافی یونی سواپ این پروژه را به همگان معرفی کرد و موفق شد توجه اکثریت معامله گر ها را به سمت خود و استخر نقدینگی جلب کند. البته یونی سواپ تنها صرافی غیر متمرکزی نیست که از این استخر استفاده می کند. در حال حاضر صرافی هایی مانند بالانسر، کرو و سوشی سواپ نیز با کمک استخر نقدینگی برپا شده اند و از این فناوری استفاده می کنند.

نکته: موضوعی که پرداختن به آن در این مطلب بسیار حائز اهمیت است این نکته است که همه ی صرافی های غیر متمرکز از استخر نقدینگی استفاده نمی کنند. از این رو می توان این صرافی ها را به دو دسته ی متمایز تقسیم کرد؛ یکی صرافی های غیر متمرکزی که از استخر های نقدینگی استفاده می کنند و گروه دوم که از Order book یا دفتر سفارشات استفاده می کنند. اما دفتر سفارشات چیست و این صرافی ها چطور از آن استفاده می کنند؟

با وجود دفتر سفارشات چه نیازی به استخر نقدینگی هست؟

دفتر سفارشات گروهی از سفارش های مربوط به یک بازار است. در این سیستم، سفارش هایی که دارای ویژگی انطباق هستند به هم دیگر وصل می شوند. در هر صرافی غیر متمرکزی که از این فناوری استفاده می کند، هم دفتر سفارشات و هم موتور انطباق با هم وجود دارند. در این نوع صرافی ها، مجموعه ای از بازار های مالی پیچیده امکان ایجاد و گسترش را خواهند داشت.

اگر در صرافی غیرمتمرکزی با نقدینگی بسیار بسیار بالایی مواجه باشیم بهتر است که از مدل دفتر سفارشات و موتور انطباق که سفارشات مرتبط را به هم وصل می کند، استفاده شود. در حالت برعکس نیز (یعنی وقتی نقدینگی پایین است) بهتر است از استخر نقدینگی استفاده شود. به بیان دیگر، هدف از ایجاد این نوع استخر برای صرافی های غیرمتمرکز توانایی پشتیبانی و پیش بردن معاملات توسط معامله گران با میزان نقدینگی پایین بوده است. در این نوع استخر ها با کمک قرارداد های هوشمند دیگر جریانی به عنوان توکن هایی که به ترید های بزرگ و زیاد وابسته باشند، نداریم و نقدینگی در این استخر ها نیز از اهمیت بسیار کمتری نسبت به جریان دفتر سفارشات برخوردار است.

آشنایی با عملکرد استخر نقدینگی

در صرافی های Peer to Peer اتصال معامله کنندگان با فناوری دفتر سفارشات، انجام می شود. اما در صرافی هایی که از استخر نقدینگی استفاده می کنند، وجوه مختلف توسط معامله کنندگان تامین می شود و مربوط به قرارداد های هوشمند هستند. انجام معامله در این استخر ها به نقدینگی موجود در آن بستگی دارد و احتیاجی به حضور شخص مقابل در آن نیست. در اصل معامله بین دو نفر (لزوما) انجام نمی شود. من باب مثال اگر شما قصد داشته باشید در این نوع صرافی ها که از فناوری استخر های نقدینگی پشتیبانی می کنند، توکن خاصی را خریداری کنید حتما نباید یک فروشنده وجود داشته باشد و آن را به شما بفروشد! فقط نیاز است تا نقدینگی به طور کامل و لازم وجود داشته باشد. کنترل و نظارت در این نوع صرافی ها بر عهده ی یک الگوریتم است. این جریان، همان هدفی است که در پروژه های دیفای دنبال می شود و متمرکز کردن فعالیت ها را کاهش خواهد داد و همه چیز را به دست الگوریتم ها خواهد سپرد.

سایر کاربرد های استخر نقدینگی چیست؟

اگر گمان کرده اید که استفاده از استخر نقدینگی به آنچه که تا به اینجای مطلب از آن صحبت کردیم خلاصه می شود، سخت در اشتباه هستید. قرارداد های هوشمند و استفاده از استخر های نقدینگی جزء محبوب ترین کاربرد های آن به حساب می آیند اما این روند یکی از ساده ترین مفاهیم و کاربرد های آن است. کاربرد استخر های نقدینگی فراتر از آنچه که تا به اینجا توضیح داده شد، می باشد. یک کاربرد دیگر برای این استخر ها این است که آنها پایه و اساس عملکرد پلتفرم های کسب سود مانند یرن فاینانس می باشند. کاربرد این استخر ها نیز ییلد فارمینگ (Yield Farming) است. به این کار در فارسی، استخراج نقدینگی نیز گفته می شود.

در استخراج نقدینگی کاربر ها وجه های خود را به این استخر ها می سپارند. از این رو توزیع کردن توکن ها در این استخر ها بسیار آسان تر خواهد شد. در گذشته که استخر نقدینگی وجود نداشت، سدی بزرگ در برابر پروژه های بزرگ کریپتو وجود داشت و آن هم توزیع توکن های جدید بود. بنابراین، یکی از کارایی های مثبت این استخر ها برداشتن این سد می باشد؛ اما چطور توزیع توکن ها در این استخر ها بهتر و آسانتر می شود؟

وقتی کاربران توکن های خود را در این استخر ها قرار می دهند، یا سهمی در نقدینگی دارند، توزیع توکن های جدید به راحتی انجام می شود. مثلا اگر برای صرافی یونی سوآپ به عنوان یک کاربر یا معامله گر نقدینگی را تولید کنید، به شما توکن عرضه می شود. این عرضه کردن توکن ها یک نوع سهم دهی در استخر های نقدینگی و صرافی هایی که از این روش استفاده می کنند به حساب می آید. اگر علاقه مند به کسب سود باشید، می توانید برای سپرده گذاری آنها در سایر استخر های موجود نیز اقدام کنید. بدین شکل سود حاصل از تامین نقدینگی آن استخر نیز برای شما ارسال خواهد شد.

استخر نقدینگی چه ایرادات و چه ویژگی های مثبتی دارد؟

اگر به فکر سرمایه گذاری در حوزه ی ارز دیجیتال هستید، استخر نقدینگی بهترین گزینه به شمار می آید. یقیناً هر سرمایه گذاری در این حوزه با ریسک های مخصوص به خود همراه است و استخر نقدینگی نیز از این قاعده مستثنی نیست. «ضرر ناپایدار» یکی از جمله معایب و ایرادات آن است. شما می توانید برای این استخر ها نقدینگی فراهم کنید و به احتمال زیاد شاهد کاهش ارزش دارایی خود باشید. اندازه ی ضرر و زیانی که در این نوع سرمایه گذاری با کاهش ارز دارایی هایتان تجربه می کنید در برخی موارد می تواند بسیار بزرگ و گاهی بسیار کوچک و محدود باشد.

مورد بعدی که بازهم جزء ایرادات این استخر ها به شمار می آید، به قرارداد های هوشمند مربوط می شود. اگر قرار داد هوشمندی که وجه خود را به آن واریز می کنید با هدف سوءاستفاده طراحی شده باشد، سرمایه شما از بین خواهد رفت؛ حتما باید بدانید که وجه خود را به کدام قرار داد هوشمند و به چه منظور می سپارید.

در برخی پروژه های مربوط به استخر های نقدینگی این اجازه برای توسعه دهندگان ِآن وجود دارد که قوانین را دائما تغییر دهند. در نتیجه با تغییر یک قانون خاص، سرمایه شما می تواند تحت تاثیر قرار بگیرد. البته ماجرا به همینجا خلاصه نمی شود، برخی توسعه دهندگان نیز وجود دارند که می توانند با دستکاری کد های مربوط به قرارداد، آنها را تغییر داده و فعالیت های مخربی را آغاز کنند.

البته تمامی مواردی که جزء معایب استخر نقدینگی و پروژه های دیفای بیان شد نشان دهنده ی این است که، این فناوری نوظهور و تازه نیازمند پیشرفت و به نتیجه رسیدن است. برای پیشرفت کردن و به ثمر رسیدن آنچه که توسعه دهندگان در مورد این پروژه انتظار دارند، سالها زمان می  برد. بنابراین نسبت به آنها نه صددرصد خوشبین باشید و نه بسیار امیدوار.

جمع بندی نهایی برای ریسک پذیران حوزه‌ی ارز دیجیتال

برای آشنایی با استخر نقدینگی فقط خواندن این مطلب دردی از شما دوا نمی کند. برای درک بهتر آن باید بیشتر تحقیق کرده و مطالب بیشتری را مطالعه کنید، از نظرات کارشناسان ِخبره در این حوزه نیز باید بهره مند شوید. توصیه میکنیم که برای آشنایی بیشتر و حرفه ای شدن در حوزه ارز های دیجیتال و استخر نقدینگی و سرمایه گذاری در این حوزه با کسب سود، مطالب سایت ما را حتما دنبال نمایید.

استخر نقدینگی پروژه ای جالب است و برای رسیدن به جایگاهی که از آن انتظار می رود هنوز زمان زیادی لازم دارد. همان طور که اشاره شد استخر نقدینگی ماهیت مجازی دارد؛ مثل بسیاری از ایده های جدید مربوط به این حوزه. در این استخر ها سرمایه ی لازم برای معامله در صرافی های غیر متمرکز وجود دارد و نیازی نیست تا حتما یک فروشنده برای خرید یک توکن حضور داشته باشد، چون نقدینگی از استخر تامین می شود و خریدار از آن استفاده خواهد کرد.

تنها برخی از صرافی های غیر متمرکز از این نوع استخر ها استفاده می کنند و سایرین، از روش دفتر سفارشات. اگر هیچ نوع مهارتی برای کار با این استخر ها ندارید، پیشنهاد می کنیم تا حتما در مورد آن تخصص و اطلاعات لازم را پیدا کرده و سپس برای سرمایه گذاری یا کار با آنها اقدام کنید. اگر ریسک پذیر هستید، استخر نقدینگی جای شماست.